Ding 23!! De afsluiting

De finish gehaald! Einde van de cursus 23dingen, maar niet van mijn ontdekkingsreis. Groot aantal leuke dingen ontdekt, die ik zeker prive zal blijven volgen. Leuk dat een cursus dat voor elkaar krijgt. Vooral de tools rond muziek, video en boeken spreken mij aan. Maar ook de foto-tools van Flickr. Daarnaast zitten er dingen in die we voor ons werk kunnen gebruiken, denk aan RSS en Google-docs.
De cursus als geheel geeft een goed inzicht in web 2.0 toepassingen. Goed om daar als bibliotheekmedewerker kennis van te nemen. Omdat het toch een eerste kennismaking betrof vond ik het echter te vroeg om bij elk ding te bepalen wat de bibliotheek daar mee kan of moet. Dat kan hierna pas. Nu kwamen we vaak niet verder dan misschien, ik weet het niet, eventueel of zou kunnen. Ik denk dan ook dat er een soort van vervolg op 23dingen moet komen. (De plaats van ding 21 en 22 als laatste in de cursus, vond ik hierbij een beetje mosterd na de maaltijd. Die zou naar voren moeten, zodat je reeler bij de andere dingen kunt bepalen hoe en of de bibliotheek moet inspringen op web 2.0).
Binnen de bibliotheek heeft het veel losgemaakt, is er veel over gesproken, maar gereageerd op de blogs is er nauwelijks. Ook stom van mezelf, want de meeste heb ik wel altijd gelezen.
Ik heb de zelfredzaamheid van de cursus als een groot pluspunt ervaren. Uiteindelijk werk ik het best onder een bepaalde tijdsdruk, dus ik vond het heel plezierig de cursus vooral in de laatste weken te doen. Wat ook beter is voor mijn continuiteit. Maar alles binnen 26 uur gered? .. vergeet het maar, er is heel veel tijd in gaan ziten. Het laat je niet los.
En nu afkicken.

Ding 22, Bibliotheek 2.0

Bibliotheek 2.0 zie ik als een sociale bibliotheek waar medewerkers en klanten samenwerken en participeren in het verder ontwikkelen van bibliotheekdiensten. De meeste van deze nieuwe diensten zullen zich online gaan afspelen en in relatie staan tot de catalogus/aquabrowser (sharen, aanbevelen, recenseren). De traditionele, rigide en dwingende bibliotheeksystemen zullen dan ook het speelterrein van de klant of gebruiker worden. En dat vraagt van de bibliotheek een fikse aanpassing. De huidige aquabrowser is eenrichtingsverkeer. De volgende stap moet zijn het aanbieden van de aquabrowser met MyDiscoveries, een aanzet tot tweerichtingsverkeer. Een hele verandering: de traditionele onderwerpsontsluiting zal door de invoering van persoonlijke tags compleet veranderen. Het is absoluut niet min of meer het zelfde: als een lezer de tag 'knal goed' (of vet of te lezen op vakantie) toevoegt en er worden titels aangehangen, is het daarna mogelijk knal goede boeken uit de catalogus te halen, probeer dat maar eens voor elkaar te krijgen in de huidige catalogus. We gaan de taal van de klant spreken.
Bovenstaande is geen toekomst. Biblotheek 2.0 is allang van de grond gekomen met de MyDiscoveries-aquabrowsers. Ik snap niet waarom Zwolle het nog niet aanbiedt.
De andere web 2.0 tools, zoals we die in de 23dingen-cursus hebben gezien, zullen hun eventuele bestaansrecht binnen de bibliotheek nog moeten bewijzen. Als de bibliotheek trends goed blijft volgen en hierop tijdig inspringt, maak ik me geen al te grote zorgen over de toekomst van de bibliotheek. Het zou dwaas zijn allerlei diensten krampachtig aan te bieden als de klant daarop niet zit te wachten. De fysieke bibliotheek is nog lang niet afgeschreven.
We zullen als bibliotheekmedewerker goed naar de klant moeten luisteren, iedereen heeft een rol in die kennisdeling, maar wel op ieders nivo. Ik vind een account bij Nederlandse Bibliotheek 2.0 Ning voor de meeste bibliotheekmedewerkers, maar in ieder geval voor mijzelf, dan ook te ver gaan. Wie gaat dat allemaal bijhouden en in goede banen leiden: web 2.0 is niet voor alles het toverwoord.

Ding 21, Bibliotheken, aquabrowsers en MyDiscoveries

Zit het venijn dan toch in de staart? De achtergrondinfo van ding 21 is pittig , maar dit is wel waar het allemaal om draait. Het grote geheel wordt duidelijker.
Zo'n tekst over MyDiscoveries verduidelijkt bijvoorbeeld ook veel over het wereldje van de aquabrowser, dat voor mij onbekend is. Ook wordt duidelijk dat er mondiaal al veel gebeurt met bibliotheekcatalogi in relatie tot web 2.0, en dat de Nederlandse bibliotheken hierbij (gaan) aansluiten. Vrijwel alle openbare bibliotheken in Nederland maken reeds gebruik van Medialab's Aquabrowser en een nieuwe technologie hierbij blijkt MyDiscoveries te heten (inmiddels geinstalleerd bij de OBA).
Ik heb alvast een eigen account aangemaakt voor MyDiscoveries. Nu is het mogelijk lijstjes te maken of tags toe te voegen. Eigenlijk je peroonlijke catalogus binnen de aquabrowser, en zelfs publiek te maken. Ik heb enkele tags toegevoegd. Grappig, en ik denk dat een grote groep klanten dit leuk zal vinden. Wel oefenen trouwens, want het duurt even (althans bij mij) om de exacte werking te doorgronden.
Voor bibliotheken zelf biedt taggen het voordeel dat je snel kunt inspelen op de actualiteit (alle genomineerde titels voor een literaire prijs dezelfde tag).
Bij Worldcat is het ook mogelijk lijstje te maken (gewoon in het Nederlands), maar je kunt putten uit een veel groter titelbestand vanwege deelname van 10.000 bibliotheken wereldwijd. Het associatieve van de aquabrowser is hier niet aanwezig. Hoewel het natuurlijk vloeken is in de web2.0-kerk vind ik dit persoonlijk helemaal niet zo erg. Verder was ik verbaasd over de koppeling van Worldcat vanuit Facebook, dat had ik in het vorige ding nog niet gezien.

Ding 20, Last.fm, een sociaal muziek netwerk

Nog een sociaal netwerk, maar nu rond muziek: Last.fm. Ik had er nog nooit van gehoord, wat jammer is want ik vind het geweldig. Mijn (gratis) account zal ik nog vaak gebruiken, schat ik in.
Qua idee is Last.fm vergelijkbaar met LibraryThing, alleen kunnen nu gegevens en nieuwtjes over muziek uitgewisseld worden, in plaats van over boeken. En niet gering wat er allemaal in terug te vinden is: mijn steekproef heeft zelfs clips opgeleverd, die ik van YouTube nog niet kende. Inmiddels heb ik geleerd dat dit soort sociale netwerken mij aanspreken, in tegenstelling tot de persoonlijke netwerken van ding 19.
Voor de bibliotheek zou Last.fm op dezelfde manier interessant kunnen zijn als LibraryThing: gekoppeld aan de catalogus is het een mooi instrument voor muziekadvisering . Zien wat anderen al gehoord hebben.

Ding 19, Andere online sociale netwerken

Vrienden maken op internet. Bekendste voorbeeld is Hyves. Andere online sociale netwerken zijn ondermeer Myspace, Facebook, LinkedIn, Bibliotheek20 Ning. De meeste richten zich op de persoonlijke markt, andere (zoals de laatste twee) zijn zakelijke netwerken. Daarnaast zijn er nog sites die mensen samenbrengen rondom een gemeenschappelijke interesse, zoals Flickr (foto), YouTube (video) en LibraryThing (boeken).
In tegenstelling tot de laatste drie, waar de nadruk ligt op het delen van materiaal, zijn de sites die primair gericht zijn op het vriendjes maken niet aan mij besteed. Gewoon, zo blijkt nu echt, omdat het mij niet interesseert. Hyves had ik wel eens gezien bij vrienden thuis, op de andere sites (bij Facebook is onze inlogcode verkeerd gegeven, moet gmail-adres zijn) heb ik een korte tour genomen. Daarbij springt vooral de rommelige en ondoorzichtige lay-out in het oog. Maar bovenal de onzin. Ook op MySpace, waar ik meer van had verwacht i.v.m. de beloofde link naar muziek. De sociale bibliotheeknetwerken die ik bekeken heb, zijn wellicht voor collega's in andere functies belangrijk, maar ik kan er wel zonder. Op den duur zijn er toch echt te veel informatie- en communicatieplekken die je in de gaten moet houden. Dat is ook niet gezond.
Hyves voor de bibliotheek? Ik weet het niet hoor. Als de trend doorzet, zijn er wellicht enkele (niet-)klanten te 'bundelen' als vrienden van bibliotheek Zwolle. Van mij mag het, maar op het moment dat alle jeugdbibliothecarissen - ik noem maar wat- op hyves moeten, haak ik af. Web 2.0 heeft wel betere tools in de aanbieding.

Ding 18, LibraryThing

LibraryThing is leuk. Als bibliothecaris vind je dit gewoon leuk. Boeken catalogiseren in een tool en daarna zien wie ze ook gelezen heeft, aanbevelingen krijgen en delen. En wie weet wat er uit voortkomt. Heel erg web 2.0.
Het wow effect is het grootst bij de die-hard titels uit je boekenkast: want wie o wie leest deze ook? Heel spannend als er daarna ook nog vreemde emailadressen en foto's opduiken.
De verplichte achtergrondinformatie bij dit thing is enorm enthousiast. Ook wordt er hoog opgegeven over de mogelijkheden van een koppeling met de 'gewone' bibliotheek. Hoewel ik murw geslagen ben door alle jargon (Twine, Surface, book blink, Zeigeist, importeren vanuit Vox, tagcloud - hoor eens, ik ben meer van de klassebezoeken en de hoe-overleef-ik) zie ik weldegelijk ook die kansen voor de bibliotheek. Úiteraard doen wij met onze aquabrowser al een flinke poging in die richting. Als bibliotheek zullen wij steeds hoger moeten gaan inzetten op het verleiden van mensen met datgene wat wij in huis hebben en wat er nog meer is, laten zien en aanbevelen! In de fysieke bibliotheek kan dat door het winkelconcept, in de virtuele bibliotheek zou het kunnen door een koppeling van een tool zoals LibraryThing aan bijvoorbeeld Bicat. En volgens OBDigi (luister ook naar de podcast) is HKA voornemens dit te doen. Een mooi instrument voor romanadvisering, maar ook voor non-fictie; laten zien wat anderen lezen die 'jouw' boek al hebben gelezen. Niet verkeerd!
Tot slot pleit ik voor een ding 24 over widgets.

Ding 17, Bekijk een Web 2.0 site naar keuze

Er bestaan naar schatting 500-600 Web 2.0 tools, allemaal met een eigen site. Gelukkig zijn er verschillende overzichten van deze sites op internet te vinden. De eerste is go2web20.net. Het inladen van deze site duurt erg lang. Daarna heb je een brij aan web2.0 toepassingen. Door willekeurig wat aan te klikken valt op dat het voornamelijk om Engelstalige sites gaat. Veelal moet je wel inloggen om de tool volledig te kunnen gebruiken, als het je uberhaupt lukt te achterhalen wat die tool is (vaak niet meteen duidelijk, en dan haak ik al snel af). Beter kun je wat gerichter gaan zoeken d.m.v. de tags. Ik heb gezocht op fun en op book. Veel toepassingen blijken funny te zijn, want ik krijg een grote groep van sites. Ik kies voor de hairmixer: foto's mixen zodat mensen een ander uiterlijk krijgen. Je kunt graaien in een grote groep van bekende (Amerikaanse) sterren, maar ook je eigen foto's uploaden is mogelijk. Het resultaat is wisselend van kwaliteit, maar het is grappig om te doen. Kijk en huiver:


- Patrick Winfrey, Will Dempsey (twin) & Oprah Smith-

Er zijn relatief veel funtools, want bij book is de keus in boekentools beduidend minder. Ik heb gekozen voor de erg leuke kinderboekensite LOOKYBOOK met een tool om prentenboeken te ontdekken, te delen en beoordelen. Het leuke zit hem vooral daarin dat je de prentenboeken virtueel door kunt bladeren. Ziet er verzorgd uit, maar jammer maar helaas wel weer op de Engelstalige markt gericht:
-Klik op het boek, en vervolgens op de pagina's om vooruit of terug te bladeren. Klik op de oogjes om naar de site te gaan.-

Twee andere verzamelsites om naar Web 2.0 tools te zoeken, zijn Web 2.0 Awards in 41 Categorie s en Listible. De eerste werkt met top3-lijstjes, en die maken altijd nieuwsgierig. De nrs.1 zijn vaak de tools die ook in de 23dingen aan de orde komen.
Listible daarentegen pretendeert de 'complete list of Web 2.0 products and services' te zijn. Ook hier oude bekende en veel nieuwe tools (voor mij). Ook enkele commerciele: maar wat is er web 2.0 aan het verkopen van tv-series op dvd, een fanclub (met een chat wellicht?) of het boeken van een hotel ...?
Binnen al deze tools zijn er maar een paar grote marktleiders, die zijn het onderwerp van de 23dingen en in meer of mindere mate van belang voor de bibliotheek, de rest niet. Wel een erg leuke oefening dit ding, zeker voor wat betreft het maken (poeh) van deze posting.